Gaelscoil Phortlaoise
"Ní neart go cur le cheile!"
Fón: 057-8688293
E-phost: runai@gaelscoilphortlaoise.net
Éircód R32YA66
An Coiste Ghlas
Maidin
HelloDia Dhuitmhaith Good morning
Oíche mhaith Good night
Conas atá tú? How are you ?
Cad is ainm duit? What is your name ?
Is mise .... My name is ....
Cá bhfuil ....? Where is ... ?
Cá bhfuil tú i do chonaí ? Where do you live ?
Tá mé i mo chonaí i ... I live in ...
Cathain ? When ?
Cén áit ? Where ?
Is maith liom ... I like ...
Ní maith liom ... I don't like ...
Bá mhaith liom ... I would like ...
Ar mhaith leat ... Would you like ...
Ith dó dhinnéar/bhricfeasta. Eat your dinner/breakfast
An bhfuil tú réidh ? Are you ready?
Tá .... tinn. ... is sick
Níl .... ar scoil inniu. .... is not at school today
Go raibh maith agat Thank you
Slán leat Goodbye
Na Paidreacha
Prayers
Stair
Tír Eolas
Eolaíocht
Stair - History
Ord Aibítir - Alphabetical Order
A
Aborigines Bundúchasaigh
Allegiance dílseacht
Ancient Egypt An tSeanÉigipt
Architecture ailtireacht
Army/ Armies arm/airm
Artefacts déantúsán
Astronaut spásaire
Assassinate feallmharú
Attack ionsaí
Aztecs Na hAisticigh
B
Barter babhtáil
Barbarians Bairbéireach
Battle cath
Blacksmith gabha
Black Death An Bás Dhubh Black and Tans Na Dúchrónaigh
Blight an Dubh
Bombs buamaí
Boycott Baghchat
Bow +arrow Bogha agus saghad
Bullet pilléir
C
Celts/ Na Ceiltigh
Chains slabhraí
Constitiution bunreacht
Conquistadores na Concairí
Crop barra
Civil war cogadh cathartha
Civilization sibhialtacht
Colonies cóilíneachtaí
Communist Cummanach
Conspiracy comhcheilg
Corrupt cam
D
Disease galar
Dictator deachtóir
Democracy daonláthasacht
Depressed In ísle brí
Dolmen dolmain
Dungeon doinsiún
E
Election toghachán
Emancipation fuascailt
Emigrate dul ar imirce
Emigrants imircigh
Emperor impire
Empire impireacht
Evict díshealbhaíodh iad..
Eviction díshealbhú
Exploration taisceálaíocht
Explorers Taisceálaithe
F
Famine gorta mór
False Gods Déithe Bréagacha
Farónna Pharaohs
Fíníni Fenians
Freedom (saoirse)
Free State Saor Stáit
Funeral sochraid
Four-Courts Na Ceithre Chúirt
G
Gods/Godesses Déithe/ Ban-Déithe
Government rialtas
General Ginearál
H
Headquarters ceannáras
Hedge schools Scoileanna Cois Claí/ scoileanna scairte
Heroes laochra
Heroin hearóin
Heretic eiriceach
Hijacked D’fhuadaigh siad
Hunters sealgairí
Hunger strike stailc ocrais
I
The Incas Na hIncigh
Injustice éagóir
Indians Indigh
Independence neamhspleáchais
Industrial Revolution Réabhlóid Tionsclaíochta
Injustice éagóir
Inkwell dúchán
Iron-Age Iarannaois
Irregulars Neamhriailtigh
J
Judgement (breithiúnais)
K
Knights Ridirí
L
Landlord Tiarna Talúin
Legends laochra/finnscéalta
Liberate a shaorú
Literacy litearthacht
M
Middle Ages Na Meánaoiseanna
Medieval Times Ré an Mheánaoise
Maoris Na Maoirigh
Monks Na Mánaigh
Monasteries Na Mainistreacha
Malaria maláire
Murder dúnmharú
Minister An t-aire
N
Normans na Normannaigh
Natives Na Dúchasaigh
O
Officer oifigeach
P
Peace síochán
Pirates creachadóirí
Police poilíní
Post mortem scrúdú iarbháis
Plantation plandáil
Plague aicíd
President uachtarán
Prime Minister Príomhaire
Promotion ardú céime
Propaganda bolscaireacht
Puritans Piúratánaigh
R
Rebellion réabhloid
Reformation reifirméisean
Rent cíos
Religion creideamh
Republic poblacht
Reservations tearmainn
Revolution (indusrial) réabhloid thionsclaíoch
Romans rómhánaigh
Round tower cloigthuar
Ruins fothracha
S
Sacrifice (human) íobairt dhaonna
Sailors máirnéalaigh
Sarcófagas sarcophagus
Settlement socrú
Settlers áitritheoir
Shield sciath
Siege ionsaí
Slaves sclábhaithe
Slaughter slad
Space-ship spaslong
Spies spiairí
Staple stápla
Steam Engine inneall gal
Stone Age an clochaois
Surrender géilleadh
T
Terrorist sceimhlitheoir
Tank tainc
Terrorist sceimhlitheoir
Terrorist attack Ionsaí sceimhlitheora
Treaty conradh
Trench trinse
Truce soschogaidh
Typhoon tíofún
V
Vikings Lochlannaigh
Viceroy Leasrí
Violence foréigean
Volounteers Óglaigh na hÉireann
W
War cogadh
World War 2 An Dara Chogadh Domhnda
War of Independence Cogadh na Saoirse
Weapons uirlisí troda
Wheel roth
Tír Eolas - Geography
Ord Aibítir - Alphabeticial Order
A
Agriculture talmhaíocht
Altitude airde/ os cionn leibhéal na farraige
Avalanche maidhm shneachta
Arctic circle Ciorcal Artach
Arid tirim
B
Barren aimrid
Bay bá
Biodegradable
Bog portach
Boiling point pointe fiuchta
C
Canals canálacha
Capital City príomhchathair
Cliffs Na haill
Climate aeráid
Commuters comaitéirí
Condensation comhdhlúthu
Continent- Mór -Roinn
Currency airgead reatha
Current sruth
D
Dam damba
Deciduous inlomtha
Desert gaineamhlach
Deforestation dífhoraoisiú
Drainage draenáil
Deposition fosú
Diamond diamante/ muileata
E
Export easportáil
Eclipse Éiclips/ urú
Estuary inbhear
Earthquake crith talúin
Erosion creimeadh
Eruption brúchtadh
Equality cothrom na féinne
Evergreen síorghlas
Equator meánchiorcal
Equinox Cónocht
Export easpórtáilim (mé)
F
Factory/factories
Monarcha(n)
Fertile plains Bláranna torthúile
Floods tuilte
Forest foraois
Freezing point An reophointe
Fossil fuels breoslaí iontaise
G
Galaxy foireann
Generate electricity
Leictreachas a ghiniúint
Glacier oighear sruth
Gravity domhantharraingt
H
Habitats Áit dhúchais
Hemispheres Leathsféar thuaidh/ theas(Northern Southern)
Harbour cuan
Headland ceanntíre
Hurricane haraicín
I
Industry tionscal
Information technology Teicneolaíocht Eolais
Infrastructure infrastruchtúir
Import iomportáil
Irrigate uisciú
Local industries Tionscail áitiúla
Ice-berg Cnocoighir
J
Jungle dufar
L
Landscape radharc tíre
Lava laibhe
lunar eclipse Urú na Gealaí
Limestone aolchloch
M
Magma magma
Marble meirlín
Marsh seascann
Meditteranean An Mheánmhuir
Melt ag leá
Member-state -Ballstáit
Minerals mianraí
Mud slide Titim Clábair
N
Nuclear Power cumhacht núicleireach
Nomads fánaithe
O
Orbit fithis
Oasis ósais
P
Peninsula leithinis
Planning permission cead pleanála
Pollutant truailleán
Pollution truailliú
Population daonra
Poles (North +South)
Mol Theas/Mol Thuaidh
Planets Planéidi
Poverty Bochtanas
Produce torthaí
Profit brábús
Q
Quarry cairéal
R
Rainforest foraois bháistí
Rainfall Titim Bháisti
Red-sea An Mhuir Rua
Renewable inathnuaite
Non-renewable Energy fuinneamh neamhinathnuaite
Refugee teifeach
River-source
Foinse an abhainn
Rural tuathúil
S
Sandstone gaineamhchloch
Service industry An Tionscal Seirbhíse
Solar Eclipse Éiclips na Greine
Solar System an grianchóras
Solstice grianstad
Space programme clár spáis
Submarine bád faoi thoinn
Suburb (an) fobhailteach
Surface dromchlá
T
Technology teicneolaíocht
Temperature teocht
Textiles teicstílí
Thermometer teirmimeadar
Tillage curaíocht
Tourism turasóireacht
Tornado spéirlinn
Tributary craobh abhainn
Tribes treibhanna
Tropics tropaicí
Turbine tuirbín
Thunder and lightening toirneach agus tintreach
U
Urban uirbeacha
V
Volcano bolcán
Valley gleann
Vineyard fíonghort
W
Waterfall Eas
Wind speed+ Direction Luas Gaoithe agus Treoir
Windmill muileann na Gaoithe
Wings sciatháin
Waves tonnta
Eolaíocht - Science
Ord Aibítir - Alphabeticial Order
A
Acid aigéadach
Atmosphere atmaisfear
Arteries
Na hairtirí
Allergy ailléirge
B
Bacteria Baictéir
Barometer Baraiméadar
Battery cadhnra
Bíocar beaker
Biology bitheolaíocht
Blood vessels fuileadáin
Broadband leathanbhanda
Bronze créumha
Bulb bolgán
Burn a dhó
C
Canopic jars Prócaí Canópacha
Carbon dioxide de-ocsáid charbóin
Carnivore feoiliteach
Cells cealla
Cement stroighin
Circuit (Electrical) imlíne leictreach
Circulation imshruthú
Cobalt cóbalt
Conductor seoltóir(electricity)
Communication cumarsáid
Contract crapann
Copper copar
Chemistry ceimic
Citizenship saorántach
D
Density dlús
Diet (Balanced) aiste bia
Dehydration díhiodráithithe
Díonadh immunisation
Dissolve leá (melt)
E
Electricity leictreachas
Energy fuinneamh
Engine inneall
Environment timpeallacht
Evaporation galú
F
Fertilizer leasachán
Fibres (snáithíní)
Food Chain slabhra bia
Food Web líon bia
Flexible soghluaiste
Fat saill
Friction frithchuimilt
G
Genetics gineolaíocht
Gene géin
Germs frídíní
Gases gáis
Gold ór
H
Health + safety sláinte agus sábháilteacht
Helicopter heiliceaptar
Herbivore féariteach
heart attack taom chroí
Hibernate geimhríonn ...
Hydroelectric station
stáisiún hidlileictreach
Hydrogen hidreagan
Humid tais
Hygiene sláinteachas
I
Influence tionchar
Inhale ionanálaím (mé)
Insulator insliú
Internet An Idirlion
Invertebrates gan cnámh droma
K
Kidney dúán
L
Lap-top ríomhaire glúine
Lever luamhán
Life-cycle An ciorcal beatha
Linen línéadach
Liquids leachtanna
Liver ae
Lungs scámhoga
M
Magnets maignéidi
Magnetism maignéideachas
Magnetic field páirc maignéideach
Mallable solúbthacht
Mammals mámaigh
Mass-communication Morchumarsáid
Marine mara
Materials ábhair
Measles brúitíneach
Mirror scáthan
Migrate ag dul ar imirce
Mummy seargán
N
Natural textiles teicstíli nadúrtha
Nuclear núiclearach
Nutrition cothú
O
Omnivore
Organs Na horgáin
Opaque teimhneach
Oxygen ocsaigin
P
Periscope peireascóp
Photosynthesis
Pulley Ulóg
Pressure brú
Parachute pairisiút
R
Radiation radaíocht
Rigid dolúbhtha/ righin
Recycle athchúrsáil
Reuse athúsáid
Refraction athraonadh
Reflection frithchaitheamh
Reproduction atáirgeadh
Reservoir taiscumar
Resistance cur in aghaidh
Respiration Análú
Resources achmhainní
S
See-saw crandaí bogadaí
Settlements áiteanna lonaithe
Solids solaid
Synthetic textiles fíodóireacht sintéiseach
Sound waves tonnta fuaime
Sink (ship) go tóin poill
Smog toitcheo
Static Electricity leictreachas staiteach
Stomach goile
Silver airgead
Steam gal
Steel cruach
Strength neart
Stick slat/maide
Switch lasc
T
Talons gríobha
Telescope teileascóip
Terrace sraith
Tides na taoidí
Tilted claonta
Tin stáin
Translucent tréshoilseach
Transparent tréamharcach
Transport taisteal
Turbine tuirbín
V
(Non-)Vertebrates ( neamh) veirteabrach
Vegetarian feoilséanntoir
Veins féitheanna
Virus víreas
Vibrations critheatha
Toilleadh
W
Wasp foiche
Wedge ding
Whooping cough triuch
Fiadúlra wildlife
Wire sreang